سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارشها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژههای مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامههای کشور قرار میدهیم. در این ویژهنامه، نگاهی به آخرین مواضع جناحهای سیاسی، تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته میشود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافتهای مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
*******
زنامههای امروز سه شنبه ۲۵ بهمن ماه در حالی چاپ و منتشر شد که سفر سیدابراهیم رییسی در رأس یک هیات بلندپایه به چین، سیاستهای ارزی بانک مرکزی و ماجرای چرخخیاطیهای میلیاردی در صفحات نخست روزنامههای امروز برجسته شده است.
سفر قریب الوقوع آیتالله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران به پکن بنا به دعوت رسمی همتای چینی خود، بطور گسترده در کانون توجه روزنامهها قرار گرفته است؛ موضوعی که حکایت از اهمیت این رویداد نه تنها در عرصه روابط دوجانبه و دوستانه دوکشور، بلکه در عرصه بین المللی دارد.
روزنامه آرمانملی درباره این سفر نوشته است:
تهران و پکن یک قرارداد استراتژیک ۲۵ ساله در زمینههای مختلف اقتصادی دارند که اگر اجرایی شود بیش از ۴۰۰ میلیارد دلار در ایران از سوی چین سرمایهگذاری خواهد شد. رقمی چند برابر سرمایهگذاری چین در عربستان و امارات است. در زمان اعلام این قرارداد که البته در حال حاضر در مرحله موافقتنامه است، سر و صدای زیادی در ایران به پا شد. اکنون اما به نظر میرسد گرد و خاکهای آن روزها خوابیده است. برخی معتقدند سفر رئیسی به عنوان عالیترین مقام اجرایی به پکن در راستای سفر اجرایی شدن این قرارداد است. البته بر اساس اصول قانون اساسی هرگونه قرارداد خارجی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی و به تایید شورای نگهبان برسد. از این منظر نباید در این زمینه نگرانی چندانی داشت هر چند نقد منتقدین اقتصادی و حتی محیط زیستی به این قرارداد باید مد نظر مقامات اجرایی کشور قرار گیرد.
روزنامه هممیهن در شماره امروز خود با انتشار یک گزارش ترجمه شده از جورج فریدمن یکی از تئورسینهای لیبرالیستی بار منفی نگاه خود به شرق را نشان داده و مینویسد:
پیشبینی سالانه ما برای سال ۲۰۲۳، مانند پیشبینیهای دیگر سالها، تلاشی است برای اینکه حسی از روندهای جهانی در سال جاری به خوانندگان ارائه کنیم. ما این کار را با نگاهی کلی به این روندها انجام میدهیم و توجه ویژهای به مناطق و کشورهایی داریم که اقدامات آنها بهطور قابلتوجهی بر ساختارهای جهانی تأثیر میگذارد. همه کشورها برای جماعتی که در آنها زندگی میکنند، اهمیت دارند، اما در روش تحلیلی که ما داریم، بسیاری از کشورها کنار گذاشته میشوند، بهرغم اینکه انتظار داریم که آنها - گاهی بهطور چشمگیری – تحت تأثیر تحولات در کشورها و مناطقی که ما به آنها میپردازیم، قرار گیرند.
در ادامه این گزارش آمده است:
موضوع اصلی امسال، تنش مداوم ناشی از ناکارآمدی اقتصادی خواهد بود که به دلایلی نظیر جنگ در اوکراین، تلاش برای بهبود وضعیت پس از گذر از همهگیری کرونا و جنبههای پیشپاافتادهتر چرخههای تجاری ایجاد شده است. این تنش اقتصادی با بحران اقتصادی چشمگیر در چین تشدید شده است و اثرات این بحران به دلیل وزن اقتصادی عظیمی که چین دارد، ناگزیر، به سراسر جهان سرریز میشود. حل چنین بحرانهای چندوجهی و فراملی اقتصادی، سالها طول میکشد و در جریان حل آنها، پیامدهایی سیاسی در داخل کشورها و در روابط بین کشورها با هم، ایجاد میشود. این پدیده در سال ۲۰۲۳ تشدید خواهد شد و اگرچه مسئله جنگ در اوکراین واقعهای بسیار دردناک است، اما این جنگ مهمترین مسئلهای نیست که امسال با آن روبهرو هستیم. بزرگترین مسئلهای که در سال ۲۰۲۳ با آن روبهرو خواهیم بود، مسئله چین است.
روزنامه ایران در مقالهای به قلم رئیسجمهور به تفسیر نگاه ایران به شرق پرداخته است، در بخشی از یادداشت آیتالله رئیسی آمده است:
جمهوری اسلامی به دنبال تعامل حداکثری با همه کشورهای جهان بخصوص قدرتهای دوست مثل چین است. پکن همواره نشان داده چگونه یک کشور میتواند بدون استعمار - که ویژگی قدرتهای غربی است - پیشرفت نماید و به توسعه دیگران نیز کمک کند. این رویکرد مورد احترام جمهوری اسلامی ایران است. روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین همواره روابط حسنه و رو به گسترشی بوده است. همسویی دو کشور در وضعیت جدید نظم بینالمللی میتواند بیش از پیش به تقویت این روابط منجر شود. مایلم بر این مسأله تأکید کنم که سیاست جمهوری اسلامی ایران در تقویت روابط دوجانبه فارغ از تحولات منطقهای و بینالمللی استمرار خواهد یافت. ما روند رشد اقتصادی و سرمایهگذاری خارجی چین را به نفع مردم این کشور و دیگر ملتها میدانیم و از ابتکارهای چین در راستای ترویج صلح، امنیت و توسعه در جهان استقبال میکنیم. امیدواریم این روند مثبت با مدیریت رئیسجمهور دوراندیش چین تا دستیابی به اهداف متعالی در چشمانداز سالهای آتی استمرار داشته باشد.
روزنامه رسالت در گزارش اصلی خود با عنوان «سفری در راستای نظم نوین» مینویسد:
اقتصاد و تجارت اما تمام هدف دیدار آیتالله رئیسی با مقامات چینی نیست و این سفر ابعاد سیاسی مهمی هم دارد و که ارتقا متقابل اعتماد سیاسی سرفصل آن است. در حال حاضر پکن و تهران بزرگترین قربانیان زیادهخواهیها و یکجانبهگراییهای آمریکا هستند و این بهترین فرصت برای دو کشور بهمنظور شکستن هژمونی آمریکاست. گسترش روابط اقتصادی با چین و نیز امضای قراردادهای راهبردی بلندمدت تنها در حوزه اقتصادی نیست که گرهگشا خواهد بود، در سایه چنین قراردادهایی که منجر به تقویت بنیان اقتصادی کشور خواهد شد، با حضور در گلوگاههایی که ازنظر زیرساختی ایران را به منطقه گره میزند میتواند در بلندمدت تأمینکننده امنیت کشور و عبور از تهدیدات فرامنطقهای باشد.
رسالت در ادامه نوشته است:
با حضور آیتالله رئیسی در پکن بهعنوان ابرقدرت جهان، پوچی و بیهوده بودن ایران هراسیهایی که باهدف انزوای جمهوری اسلامی در حال انجام است، دستکم برای افکار عمومی جهان روشن میشود و یکی از دلایل سفر رئیسجمهور خنثیسازی فشارهای سیاسی موجود علیه روابط میان دو کشور است وگفتوگوی رئیسجمهور با اندیشمندان و فرهیختگان برتر چینی در پکن میتواند در این زمینه راهگشا باشد. چین گرچه حضور در غرب آسیا و منطقه خاورمیانه را بهعنوان دکترین سیاسی و اقتصادی خود تعریف کرده و استراتژی متوازنسازی را در پیشگرفته است اما ویژگیهای منحصربهفرد ایران، پکن را واداشته است تا با نگاهی متفاوت و البته ویژه به تهران نگریسته و سرمایهگذاری خود را در ایران افزایش دهد.
همین کنار هم نشستن شاه و عوام را از معجزه انقلاب دارید!
روزنامه جوان در ستون اخبار ویژه خود درباره نشست ضد انقلاب به دعوت سازمان سیا نوشته است:
کنفرانس چهرههای برانداز در دانشگاه جرج تاون واشنگتن شاید در میان حامیان جمهوری اسلامی به لحاظ طنز و البته نقد بازخورد بیشتری یافت تا در میان خود براندازان. هر بخش از کنفرانس مذکور و حتی اصل برگزاری آن، تاریخ انتخاب شده و عنوان آن و سخنرانان و محتوای سخنرانیها و همه چیز این کنفرانس برای حامیان جمهوری اسلامی سوژه طنز و کنایه و استهزای براندازان را فراهم ساخته است.
قرار گرفتن شاهزاده! رضا پهلوی در کنار یک بازیگر موزیک ویدئوهای مبتذل که قرار است نخستوزیر آینده ایران شود (نازنین بنیادی)، و نیز یک فعال رسانهای که زادگاهش جزو روستاهای غصب شده از طرف رضاخان پهلوی در شمال کشور بوده است (مسیح علینژاد) و نیز در کنار یک شهروند عادی که به واسطه مرگ همسر و فرزندش در هواپیمای اوکراینی، موقعیت و شهرتی برای خود دست و پا کرد (حامد اسماعیلیون) کلی سوژه دست کاربران فضای مجازی داد تا برای آن مطلب بنویسند. حال بماند که خود رضا پهلوی هم جز وابستگی فامیلی به خاندان شاه سرنگون شده ایران اعتباری ندارد و آن هم البته اعتباری نیست!
قصه چرخ خیاطیهای میلیاردی
طی روزهای اخیر آگهیهای متفاوتی در خصوص فروش چرخ های خیاطی در نرمافزار دیوار با قیمتهای نجومی و میلیاردی واکنشهای زیادی در فضای مجازی داشته و مجددا شایعاتی که در خصوص قطعات گرانبهای بکار رفته در این چرخهای خیاطی مطرح شده بود را به سر زبانها انداخت.
روزنامه اعتماد دراینباره نوشته است:
آرش نصراللهی که از سالها پیش با چرخ خیاطی و تعمیرات آن سر و کار دارد به یاد میآورد که ۱۵ سال پیش هم برخی مشتریها با قیمت حدودی ۵ میلیون تومان که رقم کمی هم برای آن زمان نبوده، از او سراغ چنین چرخ خیاطیهایی را میگرفتند. او میگوید: متاسفانه آدمهای ساده به دام این شایعهسازان میافتند اما برای من عادی است چون از سالیان پیش چنین شایعاتی وجود دارد ولی کسی از خود نمیپرسد اگر سازنده، فلزی قیمت داشته باشد چرا باید آن را در چرخ خیاطی پنهان کند؟ قصه وجود طلا در کامپیوتر واقعی است، چون برای رسانه آن باید از طلا استفاده میکردند و هنوز هم در دستگاه الکترونیکی از آن استفاده میشود ولی چرخ خیاطی چیزی ندارد که نیاز به استفاده از جیوه یا فلز قیمتی برای آن باشد. کل قدمت چرخ خیاطی ۱۳۵ تا ۱۴۰ سال است و قدمت آن خیلی زیاد نیست که بگوییم قدمتی و قدیمی است.
در ادامه این گزارش جالب توجه آمده است:
این حرفها جعلی و دروغ است، قیمت چرخ خیاطی در محدوده قیمتی نیست که درباره آن صحبت میشود. ارزش ذاتی چرخی که یک میلیارد قیمت گذاشته شده ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومن است و قیمتهایی که مطرح شده شبیه شوخی است. جیوه قرمز چیست؟ با این حرفها میخواهند بازار را داغ کنند وگرنه مگر در جدول مندلیف جیوه قرمز داریم، در این جدول فقط یک جیوه با نماد اچ. جی داریم که یک رنگ است و قرمز و آبی ندارد!
البته بررسیهای امنیتی در روزهای اخیر نشان میدهد که در پشت پرده درج این آگهیها در نرم افزار دیوار، گروهک تروریستی منافقین قرار دارند و از این برنامه به عنوان ابزاری برای ارتباط گیری استفاده کردند. گروه تروریستی منافقین در دو شب منتهی به ۲۲ بهمنماه اقدام به فراخوان حضورو غیاب اعضاء خود در داخل کشور با استفاده از اپلیکیشن دیوار و انتشار آگهی های خرید و فروش چرخ خیاطی نموده بودند که پس از برگزاری راهپیمایی روز ۲۲ بهمن اغلب آگهی ها حذف شده است.
شرط بازگشت سینماگران تحریمی
چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر در حالی برگزار شد که پیش از شروع این رخداد، شاهد فضاسازی رسانهای برای تحریم مهمترین ضیافت سالانه سینمای ایران بودیم. جشنواره فیلم فجر زیر سایه تحریم و فشارهای بیرونی برگزار شد، روزنامه همشهری محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی روایت جالبتوجهی از این جشنواره بیان کرده و میگوید:
در جشنواره امسال شاخصههای متفاوتی وجود داشت که شاید برخی از آنها در دورههای قبل تجربه نشده بود. حال و هوای دهه ۶۰، دوران دفاعمقدس و خلوص هنرمندان مشهود بود. حضور هنرمندان در این بحبوحه جنگ رسانهای و انتخاب مبارزه با این فضا خود نوعی انقلابیگری بود. مضامین ارائهشده در این دوره از جشنواره - چه اجتماعی و چه دفاعمقدس- که همگی مبتنی بر نگاه جدی به دغدغهها و منافع ملی کشور بود خود از جمله مهمترین دستاوردهای این رویداد است. حضور باشکوه مردم در روز ملی جمهوری اسلامی ایران در مراسم اختتامیه جشنواره در برج میلاد کاملا غافلگیرکننده بود؛ این با توجه به جریاناتی که در داخل و خارج از کشور از ماهها قبل - برنامهریزی و سرمایهگذاری گسترده برای انزوای این رویداد و اغوای هنرمندان از طریق مهاجرت، ویزا، وعده اشتغال و سایر حمایتها ـ عملیاتی شده بود، غیرمترقبه بود. فضای حاکم بر مراسم اختتامیه فضای ایثار و ازخودگذشتگی بود. اهدای جوایز به خانواده شهدا و هموطنان عزیزمان در آذربایجانغربی و شهرستان خوی یا اهدای جوایز به خانواده شهید بروجردی و مردم سیستان و بلوچستان و کردستان و... فضای متفاوتی را رقم زد.